CAS (BİLİŞSEL DEĞERLENDİRME SİSTEMİ) NEDİR?
CAS 5-17 yaş aralığındaki çocukların bilişsel işlemlerini değerlendirmek amacıyla kullanılan bir araçtır. CAS, PASS Teorisi’ ne dayanan bilişsel kontrolü sağlayan Planlama; amaca ulaşmak için işlem kullanımı, kararlı olma ve kendini kontrol etmeyi, belirli sürede odaklanmış seçici bilişsel aktiviteyi sağlayan Dikkat; bilgi üzerinde işlem yapmayı sağlayan Eşzamanlı ve Ardıl Bilişsel işlemleri değerlendirmektedir. Bu bilişsel işlemleri değerlendiren 4 ölçek, 12 alt testten oluşmaktadır.
CAS (BİLİŞSEL DEĞERLENDİRME SİSTEMİ) UYGULAMA VE KULLANIM ALANLARI NELERDİR?
CAS, 5-17 yaş aralığında bulunan okul çağındaki çocukların bilişsel işlemlerdeki yeterliliğini ve düzeyini belirlemek amacıyla uygulanmaktadır. CAS uygulaması süresi 90- 120 dakika aralığında değişmektedir. Çocuğun ihtiyacı olan bilişsel becerileri geliştirmek için kişiye özel müdahale programları hazırlanabilmektedir.
Başarının Önceden Kestirilmesi
CAS, çocukların akademik başarılarını önceden kestirmeyi hedeflemektedir. Tüm alt ölçekler akademik performansın özel alanlarındaki başarı ve başarısızlıklarıyla ilişkilidir. Değerlendirme sonucunda ortaya çıkan Tam Ölçek Standart Puanı, temel başarının önceden belirlenmesinde en iyi göstergedir. Alt ölçeklerdeki standart puanlar da akademik performansın özel alanları ile ilişkilidir.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocukların Değerlendirilmesi
CAS, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların bilişsel işlem özelliklerinin değerlendirilmesi için uygundur. Bu tanı düşünüldüğünde Dikkat ve Planlama ölçekleri önemlidir. Dikkat ölçeği, çocuğun seçici dikkatte uygun uyarıcıya yönelme ve uygun olmayan uyarıcıya direnmede ne kadar başarılı olduğunu belirlemeyi sağlar. Planlama ölçeği ise, çocuğun bilişsel aktiviteleri organize etme ve kendini programlama düzeylerini belirlemede ne kadar başarılı olduğunu değerlendirmeyi sağlar.
Üstün Zekalı Çocukların Değerlendirilmesi
CAS’ in tüm ölçekleri üstünlüğün değerlendirilmesi için gerekli olan bilişsel işlemlerdir. CAS, geleneksel zeka testleriyle ölçülemeyen bilişsel alanlarda üstün olan bireyleri belirleyebilir. Ölçülen bilişsel işlemlerin daha geniş kapsamlı olması nedeniyle geleneksel testlerle belirlenenlere göre daha çeşitli alanlarda üstün olan çocukları belirleyebilir.
Öğrenme Güçlüğü Olan Çocukların Değerlendirilmesi
CAS, öğrenme güçlüğünün altında yatan bilişsel işlemlerin değerlendirilmesi için uygun bir araçtır. Eşzamanlı ve Ardıl Bilişsel İşlem puanları okuduğunu anlama becerileri, Planlama puanları matematik problemlerinin çözümlerinde yaşanan güçlükler ile ilişkili olabilir.
Planlama Problemleri Olan Çocukların Değerlendirilmesi
CAS, çocuğun planlama ve organizasyon düzeyini değerlendirmek için sistematik ve yapısal bir yöntemdir. Çocuğun organize etme, uygun strateji kullanma, dürtüsellik, davranış düzenleme ve değerlendirilme becerileri gözlemlenir.
Zihinsel Engelli Olanların Değerlendirilmesi
CAS, bir çocuğun zihinsel engelli olma ihtimalini değerlendirirken kullanışlıdır, çünkü eğitim yoluyla elde edilen bilgilere çok az ihtiyaç duymaktadır. Bu sebeple, çocuk bilgi eksikliği sebebiyle başarısız olmadan, doğal performansı ile değerlendirilecektir. Ayrıca CAS, birçok farklı bilişsel işlemi aynı anda değerlendirebildiği için ayırıcı tanıya yardımcı olmaktadır.
Travmatik Beyin Hasarı Olan Çocukların Değerlendirilmesi
CAS’ te bulunan tüm ölçekler, travmatik beyin hasarına karşı hassas olan çeşitli bilişsel işlemlerin değerlendirilmesini sağlar. Travmatik beyin hasarı olan çocuklar organizasyon, dürtü kontrolü, problem çözme, dikkat ve planlama becerilerinde zorluk yaşamaktadır.
Ciddi Duygusal Bozuklukları Olan Çocukların Değerlendirilmesi
CAS, ciddi duygusal bozuklukları olan çocukların diğerleriyle yaşanılan sosyal problemler, davranış kontrolü ve dürtüsellikle ilgili olarak yaşanılan güçlükler planlama ölçeğindeki düşük puanlarla ilişkilendirilebilir.