Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir ?

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB/ADHS), çok hareketli olma şeklinde belirti gösteren bir sorundur. Çocukluk çağlarında belirti göstermeye başlasa da hamilelikte de fark edilebilir. Doğum sonrasında bebeklik döneminde, çocukluk döneminde ve yetişkinlik döneminde de kendini gösterebilir. Hiperaktivite üç alanda değerlendirilir. Bunlar; aşırı hareketli olmak, dikkat eksikliği ve dürtüselliktir. Bütün çocuklar bu sorunu aynı şekilde deneyimlemez, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunu farklı biçimlerde yaşayabilirler. Bazı çocuklar daha çok dikkat ile ilgili alanlara sorunla yaşarken, bazı çocuklar da daha hareketli ve dürtüsel şekilde davranabilir. Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunda hangi semptomların var olduğunu ve türünü uzman bir kişi değerlendirmeleri sonucunda tespit edebilir.

Dikkat Eksikliği Ağırlıklı Tip:

* Dikkati sıkıcı bulduğu işlerde oldukça sınırlı bir şekilde ilerler.
* Kendisine verilen işlerdeki detaylara dikkatini veremez ve daha fazla hata yapar.
* Kendisine verilen sorumlulukları tamamlamada zorluk çeker.
* Dikkati dağınık olan kişiler eşyalarını diğer kişilere oranlar daha sık kaybedebilirler.
* Dikkati, çevreden gelen uyaranlar sebebiyle kolay dağılır.

Hiperaktivite ve Dürtüsellik Ağırlıklı Tip:

* Sabit bir şekilde durmakta zorluk yaşarlar.
* Herhangi bir aktivite ile ilgilenirken bunu sessizce yapmakta zorlanırlar.
* Bulunduğu bağlama uygun olmayan davranış örüntüleri gösterirler.
* Çok ve hızlı konuşma eğilimindedirler, diğer kişiler konuştuğu zaman sıralarını beklemekte zorluk yaşarlar.
* Israrcı ve sabırsız olurlar, istedikleri şeyin hemen olmasını beklerler.

Dikkat Eksikliği, Hiperaktivite ve Dürtüsellik Ağırlıklı Tip:

Yukarıda yer alan iki kategorideki semptomları aynı anda kapsar.

Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri Nelerdir ?

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan kişiler, sıkıcı bulduğu işlere dikkatini vermekte zorlandıkları için daha fazla hata yapma eğilimindedirler. Kendilerine verilen görevleri tamamlamada zorluk yaşarlar. Kişisel eşyalarını diğer kişilere oranla daha fazla kaybedebilirler. Dikkatleri dışarıdan gelen uyarıcılar sebebiyle daha kolay dağılma eğilimindedir. Hareketsiz ve sessiz bir şekilde durmakta zorlanırlar. Konuştuklarında çok fazla ve hızlı konuşma eğilimindedirler bu sebeple diğer kişiler konuştuğu zaman sabrederek kendi sıralarını beklemede sorun yaşarlar, bu durum da sosyal ilişkilerini olumsuz olarak etkiler. Talep ettikleri şeylerin hemen olmasını bekledikleri için bu durum diğer insanlar tarafından olumsuz geri dönüşlere sebebiyet verebilir.

Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğuna Eşlik Eden Sorunlar Var Mıdır ?

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu görülen çocuklarda bu sorun ile beraber özel öğrenme güçlüğü, davranış bozuklukları, depresyon gibi daha farklı psikolojik problemler de kendini gösterebilir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip olan çocuklar, birtakım alanlarda kendilerini daha yetersiz algıladıkları ve kurallara uyum sağlamada sorun yaşadıkları için çevre tarafından eleştiriye maruz kalabilirler. Bu durum özgüven ile ilgili sorunları da beraberinde getirerek başka psikolojik sorunlara da sebep olabilir.

Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Sebepleri Nelerdir ?

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun sebebine yönelik kesin bir şey söylemek mümkün olmamasına rağmen, beyin işlevlerinde oluşan anomalilerin bu duruma sebebiyet verdiği düşünülmektedir. Beyinde meydana gelen bu değişimler şu sebeplerle bağlı olabilir:
* Kalıtsal faktörler
* Çevresel faktörler
* Gebelikte ya da sonrasında görülen çeşitli komplikasyonlar

Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Tedavisi Nasıl Olur ?

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinde öncelikli olarak semptomlar incelenir. Tanı koyabilmek için çocukların okul ortamında ve ev içinde yapmış oldukları davranışlarının gözlem yapılması gerekir. Bu konuda ebeveynlerden ve öğretmenlerden alınan bilgiler değerlendirilir. Aynı şekilde, psikolog ve psikiyatristlerin değerlendirmeleri de bu konuda önem taşımaktadır. Çocuğa uygun olarak hazırlanacak tedavi modeliyle beraber olumlu sonuçlar elde edilmesi mümkündür. İlaç tedavisi ile beraber diğer tedavi modelleri çoğu zaman birlikte kullanılır. İlaç tedavisi genellikle odaklanmaya yardımcı olacak ve dürtüselliği azaltacak ilaçları içerir. Kullanılan diğer yöntemler arasında psikoterapi, aile danışmanlığı ve oyun terapisi yer alabilir. Bu yöntemler bazen tek başına bazen ise ilaç tedavisi ile beraber kullanılabilir. Bu duruma karar verebilmek için çocuğun semptomlarını ve bulunduğu durumu iyi değerlendirip ona uygun bir tedavi planı hazırlamak gereklidir.